Tá sé ríthábhachtach go dtabharfaí aird ar an mhéid a eascróidh as dhá phróiseas comhairliúcháin a bhaineann le todhchaí na Gaeilge, dar le Breandán Delap.

Tá léargas spéisiúil le fáil faoi shaol phríosúnaigh Éireannacha i Sasana sna seachtóidí ó litreacha a sheol beirt bhan Ghaeltachta chuig Rialtas na hÉireann ag an am.

Cíorann Breandán Delap a bhfuil le fáil i gcomhaid rialtais maidir le feidhmiú Údarás na Gaeltachta i mblianta tosaigh na heagraíochta.

Cé go bhfuil a míshástacht léirithe ag eagrais Ghaeilge agus Ghaeltachta faoin chinneadh Oifig an Choimisinéara Teanga a chomhcheangal le hOifig an Ombudsman, ní gach duine a bheas míshásta faoi, dar le Breandán Delap.

Ba cheart do phobal na Gaeltachta agus na Gaeilge ceachtanna maidir le rialachas corparáideach a fhoghlaim as cliseadh Mheitheal Forbartha na Gaeltachta, dar le Breandán Delap

Tá Breandán Delap den tuairim go bhfuil an ghaoth imithe as blaganna na Gaeilge agus tá sé in amhras an bhfuil aon ní in ann dóibh feasta.

Ní fada an lá a bheas ‘sár-urghaire’ á lorg ag pearsa mór le rá in Éirinn le stop a chur le nochtadh eolais faoina shaol priobháideach, dar le Breandán Delap.

Samhlaíonn Breandán Delap na daoine a d’fhéadfadh a bheith san áireamh sa chéad chomhaireacht eile faoi stiúir Thaoiseach úr na tíre.

Léiríonn comhaid stáit atá díreach scaoilte saor anois faoin ‘riail tríocha bliain’ ag an Chartlann Náisiúnta go raibh seachadadh litreacha le seoltaí Gaelacha ina chonspóid idir údaráis phoist na hÉireann is na Breataine ag deireadh na seachtóidí. Amharcann Breandán Delap ar a bhfuil luaite i gcomhaid an rialtais faoi.

Cíorann Breandán Delap cuid de na hathruithe is suntasaí atá déanta ins an leagan chríochnúil den Straitéis Fiche Bliain don Ghaeilge 2010 le hais na Dréachstraitéise a chuaigh roimhe.

Tá sé thar am dul i ngleic leis an easpa foirne le Gaeilge i Státchóras na tíre seo. Mura ndéantar é sin, is cur amú ama é don stát a bheith ag spreagadh daoine leis an teanga a fhoghlaim, dar le Breandán Delap....

Samhlaíonn Breandán Delap cad é a bheas le rá ag ceannaire nuathofa Fhianna Fáil Nua ina aitheasc d’Ard Fheis a pháirtí sa bhliain 2016, tráth a bheas céad bliain Éirí Amach na Cásca á chomóradh.

Tá go leor le foghlaim, dar le Breandán Delap, faoi mheicníocht an phróiseas síochána ó thuaidh ó chuntais iar-Phríomh-Aire na Breataine, Tony Blair, agus iar-Stát-Rúnaí an Tuaiscirt, Peter Mandelson in dhá leabhar a foilsíodh ar na mallaibh.

Amharcann Breandán Delap ar an dóchúlacht pholaitiúil go gcuirfí beartas Fhine Gael i gcoinne éigeantas na Gaeilge san Ardteist i bhfeidhm.

Scríbhneoir ildánach é Micheál Ó Conghaile, as Inis Treabhair i gConamara, a bhfuil nach mór gach gné den litríocht treafa aige. Lena chois sin, tá sé ar cheann de na foilsitheoirí is bisiúla sa tír. Tá Cló Iar-Chonnachta ag ceiliúradh cúig bliana fichead ar an fhód i mbliana. In agallamh cuimsitheach do Beo!, labhair sé le Breandán Delap faoi staid na litríochta agus na foilsitheoireachta Gaeilge, faoi cheol tíre na Gaelachta, faoin chlár conspóideach faisnéise Fairytale of Kathmandu agus faoin drochbhail atá ar dhrámaíocht na Gaeilge faoi láthair.

D’fhoilsigh Rialtas na hAlban a bplean do thodhchaí na Gàidhlige ar na mallaibh, ach is mór idir an straitéis seo agus a bhfuil á bheartú don Ghaeilge in Éirinn dar le Breandán Delap

Tá tús oifigiúil á chur ag Breandán Delap le séasúr na seafóide sna meáin Ghaeilge lena chur síos ar na hiarrachtaí dealbh de Shean-Phádraic Ó Conaire a thabhairt ar ais go croílár na Gaillimhe.

Tá cinneadh déanta ag an Chúirt Uachtarach a chuirfidh teorann ar an mhéid reachtaíochta a chaithfear a aistriú go Gaeilge de réir an léamh atá ag Breandán Delap ar bhreithiúnas a tugadh le gairid.

Tiocfaidh athrú suntasach ar mhaoiniú na n-eagras Ghaeilge deonacha de réir struchtúr nua atá fógraithe ag Foras na Gaeilge don earnáil sin. Cuirfear deireadh ar fad lena mbunmhaoiniú ach beidh siad ábalta iarratais a dhéanamh  ar thionscadail éagsúla. Déanann Breandán Delap cur síos ar a bhfuil ann.

Ba bheag a bhí idir na páirtithe polaitiúla san olltoghchán deireanach i 2007. Samhlaíonn Breandán Delap cad a tharlódh dá mba ea gur Fine Gael agus Páirtí an Lucht Oibre a bhí i gcomhrialtas.

Tá sé i gceist ag an Aire Gnóthaí Pobal, Comhionannais agus Gaeltachta, Pat Carey moltaí a réiteach sula scoire an Dáil don Samhradh, le toghchán Bhord Údarás na Gaeltachta a chur siar go dtí go ndéanfar cinneadh maidir le hathstruchtúrú na heagraíochta sin. Lena chois sin, tá súil aige go mbeidh moltaí an fhreasúra agus na n-eagras Gaeilge i leith Dhréachtstraitéis Fiche Bliain an Rialtais don Ghaeilge curtha i dtoll a chéile aige i dtrátha an ama chéanna agus go mbeidh leagan leasuithe den straitéis aontaithe ag an Rialtas. Thug sé an méid seo le fios, agus mórán eile chomh maith, in agallamh cuimsitheach le Breandán Delap do BEO!

Creideann Uachtarán na hÉireann, go dtiocfaidh muid slán as an ghéarchéim eacnamaíochta reatha agus go n-amharcfaidh muid siar air i gceann deich mbliana mar scrúdú a dtáinig muid fríd le honóracha. Toghadh Máire Mhic Giolla Íosa mar Uachtarán na hÉireann don chéad uair sa bhliain 1997 agus in athuair sa bhliain 2004 agus tiocfaidh deireadh lena tréimhse Uachtaránachta an bhliain seo chugainn.

Tá moltaí suimiúla i leith na Gaeilge sa chóras dlí déanta in iris úr agus tá léargas spéisiúil tugtha ar úsáid na teanga ag an leibhéal is sinsirí den státchóras ar fáil in iris eile. Déanann Breandán Delap cur síos orthu san alt seo.

Is beag moladh de chuid an Bhord Snip Nua i leith na Gaeilge is na Gaeltachta a cuireadh i bhfeidhm go dtí seo. Ach tá an bhagairt ag treisiú de bharr beirt airí a bheith éirithe as oifig dar le Breandán Delap

I ndeireadh an lae ba ar Inspector Jacques Clouseau is mó a smaoinigh Breandán Delap seachas ar Sherlock Holmes nuair a rinne sé scagadh ar an taighde is déanaí faoin teanga a foilsíodh san iris The Economic and Social Review.

Tá idir cháineadh agus mholadh déanta ar Éirinn san eagrán is deireanaí den treoirleabhar Lonely Planet. Tugann Breandán Delap scuaird timpeall ar na ceantair Ghaeltachta le blaiseadh a fháil dá bhfuil scríofa fúthu.

Tá logleabhair scairdeitleáin an rialtais aimsithe ag Beo.ie. Is é seo an chéad uair ar cuireadh a leithéid ar fáil agus tá go leor faisnéise iontu maidir le gnásanna taistil ár gcuid Airí Stáit. Ins an alt seo, déanann Breandán Delap anailís chuimsitheach ar a bhfuil iontu.

Ríomhann Breandán Delap na dúshláin a bheas le sárú ag an dá nuachtán Ghaeilge nua agus fiafraíonn sé an bhfuil a ndóthain de mhargadh ann dóibh.

Níl aon leas ceart á bhaint ag Éirinn as tionscal na sléibhteoireachta, dar le Breandán Delap. Ach caithfear fadhbanna maidir le cead siúil a réiteach más mian linn sléibhteoirí a mhealladh chun na tíre.

Beidh athrú ó bhonn ar riarachán na Gaeilge is na Gaeltachta nuair a chuirfear moltaí An Bord Snip i bhfeidhm agus nuair a fhoilseofar Straitéis Fiche Bliain an Rialtais i leith na Gaeilge, dar le Breandán Delap.