Tá go leor ceoltóirí sásta go bhfuil na lipéid cheirníní ag cailleadh smachta ar an tionscal ceoil ach níl Toner Quinn cinnte an rud maith é amach is amach a ról a bheith i mbaol.

Scaipeann cúinsí an tsaoil sinn i mbealaí éagsúla. Ach níl aon rud níos fusa ná seanchairdeas a mhúscailt in athuair, go háirithe má bhíonn ceangal an cheoil i gceist, mar a mhíníonn Colm Ó Snodaigh.

Is annamh a bhíonn deis ag lucht léite na Gaeilge leabhar neamhfhicsean a léamh. Ar an ábhar sin, agus ar ábhair eile chomh maith, cuireann Pól Ó Muirí fáilte roimh [i]Fáithe an Fichiú hAois[/i].

Is seoid é an cnuasach véarsaíochta is déanaí de chuid Thaidhg Mhic Dhonnagáin, dar le Caoimhe Ní Laighin, a bheadh foirfe mar bhronntanas Nollag.

Tá Tara Connaghan, fidléir arb as Na Gleannta i dTír Chonaill í, díreach tagtha ar ais go hÉirinn tar éis di a bheith ar camchuairt san Fhionlainn. Labhair Antaine Ó Faracháin léi le gairid faoin gcamchuairt sin agus faoina spéis fhairsing sa cheol.

Déantar léirmheas sa cholún seo ar leabhair Ghaeilge agus Bhéarla, ag baint le réimsí éagsúla. An mhí seo: [i]Seosamh Mac Grianna: Míreanna Saoil[/i] (Cló Iar-Chonnachta), le Pól Ó Muirí. Léirmheas le hÉamonn Ó Dónaill.

Foilsíodh leabhar le gairid a thugann léargas ar an bhua ó thaobh na healaíne de a bhí ag Sylvia Plath, an scríbhneoir cráite Meiriceánach a chuir lámh ina bás féin ag tús na seascaidí. Tá an saothar suimiúil seo díreach feicthe ag Ciara Nic Gabhann.

Bronnadh duaiseanna Chomórtais Liteartha an Oireachtas sa Cheoláras Náisiúnta ag tús mhí Dheireadh Fómhair. D’éirigh le Sadhbh Ní Cheallaigh, arb as an gCeathrú Rua di, duais chomórtas na hiriseoireachta idirlín a bhuachan. Seo é an t-alt lenar bhuaigh Sadhbh, atá sé bliana déag d’aois, an comórtas.

Tá an tionscal ceoil athraithe go mór mar gheall ar an nuatheicneolaíocht. San alt seo, déanann Colm Ó Snódaigh cuid de na hathruithe is mó atá tagtha chun cinn le tamall anuas a phlé.

Spreag cuid oibre na heagraíochta Aisling i Londain an stiúrthóir scannán Tom Collins le scannán a dhéanamh mar gheall ar na himircigh Éireannacha sa chathair sin agus anois, mar a mhíníonn Ciara Nic Gabhann, tá seans ann go bhfaighidh an saothar ainmniúchán do Ghradam Oscar.

Tá albam úrnua dar teideal Rógaire Dubh curtha amach ag Lorcán Mac Mathúna. Labhair Antaine Ó Faracháin leis an amhránaí óg ó Bhaile Átha Cliath faoin dlúthdhiosca, agus faoi na foinsí inspioráide atá aige.

Sa sliocht seo as leabhar taistil mar gheall ar an bPolainn atá á scríobh ag Alan Desmond agus a fhoilseofar i gceann cúpla mí, tá cur síos ar chuairt a thug an t-údar ar shluachampa géibhinn Majdanek in aice le Lublin, i gcuideachta an amhránaí John Spillane agus an fhile Louis de Paor.

Agus camchuairt díreach críochnaithe ag Kila, tá Colm Ó Snodaigh ag súil le tréimhse níos ciúine agus níos réchúisí, as a dtiocfaidh inspioráid don cheol úr.

Déantar léirmheas sa cholún seo ar leabhair Ghaeilge agus Bhéarla, ag baint le réimsí éagsúla. An mhí seo: [i]Buaic[/i] (Cois Life), le Dermot Somers. Léirmheas le hAifric Mac Aodha.

Seo sliocht as [i]Seosamh Mac Grianna: Míreanna Saoil[/i], leabhar nua le Pól Ó Muirí a fhoilseofar ag deireadh na míosa seo.

Tá comhoibriú ar siúl i dtionscadal ealaíne idir iarphríosúnach poblachtánach agus dílseoir a d’fhéadfadh cabhrú go mór leis an chaidreamh trasphobail. Cúlra an scéil ó Chiara Nic Gabhann.

Tá albam dar teideal [i]Sráid Eoin Shuffle[/i] curtha amach ag an bhfliúiteadóir Aoife Granville as an Daingean i gCiarraí. Labhair Antaine Ó Faracháin léi le deireanas faoin dlúthdhiosca agus faoina cuid ceoil.

Rith smaoineamh maith le heagarthóir na hirise Hot Press chun poiblíocht a fháil d’albam nua Kíla ach, mar a mhíníonn Colm Ó Snodaigh, bhí an-bhrú agus strus i gceist nuair a chuathas isteach sa stiúideo le tabhairt faoin tionscadal.

Déantar léirmheas sa cholún seo ar leabhair Ghaeilge agus Bhéarla, ag baint le réimsí éagsúla. An mhí seo: [i]Cúpla Focal[/i] (Cois Life). Léirmheas le hAifric Mac Aodha.

Stiúrthóir scannán non pareil ab ea Ingmar Bergman agus mairfidh a shaothar ina éagmais, dar le Pat Butler.

Tá Youenn Bothorel, ar fear óg ón mBriotáin é a dhéanann fidleacha den chéad scoth, ina chónaí i mBaile Átha Cliath le blianta anois. Tháinig sé go hÉirinn i dtosach toisc a spéis sa cheol Gaelach agus mar a deir sé féin, na smaointe rómánsacha a bhí aige faoin tír! Labhair Antaine Ó Faracháin leis le déanaí le fáil amach ar fíoraíodh a chuid brionglóidí.

D’éirigh le John Drewe agus John Myatt bob ollmhór a bhualadh ar shaol na healaíne i rith na n-ochtóidí agus na nóchaidí. Ach anois, táthar i mbun léiriúcháin ar scannán a bheidh bunaithe ar scéal na beirte míchlúití, mar a mhíníonn Ciara Nic Gabhann.

Déantar léirmheas sa cholún seo ar leabhair Ghaeilge agus Bhéarla, ag baint le réimsí éagsúla. An mhí seo: How the Irish Invented Slang: the secret language of the crossroads le Daniel Cassidy (CounterPunch). Léirmheas le Pól Ó Muirí.

Bhí oíche den scoth ag Colm Ó Snodaigh nuair a sheinn sé féin agus Kíla ag féile i gContae Chill Dara.

Seo scéal as cnuasach nua gearrscéalta le Gabhán Ó Fachtna, Bás is Beatha ar an Bhóthar Chreagach.

Tá stair shuimiúil ag baint le lúbra i Sasana, Julian’s Bowers, atá á atógáil faoi láthair. An cúlra ó Chiara Nic Gabhann.

D’fhoilsigh Craobh Naithí de Chomhaltas Ceoltóirí Éireann pacáiste ina bhfuil trí dhlúthdhiosca le déanaí ar áis iontach foghlama agus teagaisc iad don cheol Gaelach. Labhair Antaine Ó Faracháin le Tomás Mac Uileagóid faoin bpacáiste is déanaí seo uathu.

Déantar léirmheas sa cholún seo ar leabhair Ghaeilge, ag baint le réimsí éagsúla. An mhí seo: Teacht den tSliabh Tráthnóna le hAoidh Ó Canainn (Coiscéim). Léirmheas le Pól Ó Muirí.

Spreag leabhar nua mar gheall ar an bpíobaire Séamus Ennis go leor ceisteanna in intinn Choilm Uí Shnodaigh.

Déantar léirmheas sa cholún seo ar leabhair Ghaeilge, ag baint le réimsí éagsúla. An mhí seo: Éile Rua: an chéad seilchí le Gabrielle Ní Mheachair (Cois Life). Léirmheas le Pól Ó Muirí.