Is iomaí uair ó ré Shuibhne Geilt i leith ar bhain aos ealaíne feidhm as an ghealach agus as solas na gealaí ina saothar. Tá cuntas ar an obair sin ag Ciara Nic Gabhann.

Tá a fhios againn cé dhúisigh sinn na blianta siar agus sinn i mBÁC nuair a b’fhéidir coirm cheoil eile U2 a bhlaiseadh beo beathach an t-am sin! Maíonn Colm Ó Snodaigh san alt seo go raibh sé faoi dhraíocht an uair sin, nuair a scaoil Bono agus a bhuíon le fiántas cruthaíochta an ama sin ón ardán. Cá’il an draíocht ó shin a deir sé?

Ná bí ag caint ar Film Fleá na Gaillimhe ná ar Ghuth Gafa na gConallach ná ar a dhath mar iad. Ag bun thuas an domhain ó dheas a bhí Pat Butler ag scagadh na scannán an iarraidh seo! D’fhreastail sé ar Fhéile Scannáin Sydney, mura mhiste leat.

Tá níos mó ná an t-aon chineál cead cruthaíochta amháin ar an saol ar ndóigh. Ansin tá an bhréag scun scan ann. Tá Ciara Nic Gabhann den bharúil go mb’fhéidir gur inis an ceamara bréag anois is arís ó thosaigh an duine ag tarraingt grianghraif leis.

Is iomaí nath a thug suntas don fheiceálacht: ‘is mór an chuid súil í’ agus ‘tús seirce an síordhearcadh’ srl. Chaith Ciara Nic Gabhann súil ar scéal a bhain le ní nár cheart, dar le dream margaíochta, a nochtú feiceálach os comhair an phobail.

Chomh maith le bheith ag déanamh cúraim de ghloine fíona thall i Londain, d’fhreastail Pat Butler ar sheoladh scannáin a mheabhródh friotal Chré na Cille do dhuine, “Pléascfaidh mé! Pléascfaidh mé”. ‘Voy a Explotar’ le Gerardo Neranjo (2008) a bhí ann.

Cuireann Pat Butler tús an mhí seo le dearcadh isteach ar shaol na físe ar fud an tsaoil mhóir. Tugann Pat é féin míniú ag tús an ailt ar a mbeidh á chíoradh ann.

An bhfuil sé ‘dotty’ nó ‘intellectually bankrupt’ a bheith ag amharc ort féin barraíocht? Tá ceist nó dhó dúisithe ag an dealbhóir Anthony Gormley, agus d’amharc Ciara Nic Gabhann ar roinnt díobh.

Bhí Humptaí Dumptaí thuas ar an mballa, shéid an ghaoth is thit sé ar an talamh, tháinig amach an tseanbhean bhuí, is nuair chonaic sí HD ina luí, “anois” a deir sí, “ní fhéadfadh an rí, ná an méid capall is fear atá faoi, thú a chur ar ais arís mar a bhí!” - Na pictiúir dhaite a bhí breactha ar iarsma Bhalla Bherlin ó briseadh é, scuabadh den bhalla iad le huisce te ar na mallaibh. Ní gach éinne atá sásta. Tá an scéal ag Ciara Nic Gabhann.

Ag tabhairt cluas le héisteacht dá mothúcháin a bhí Colm Ó Snodaigh agus Dee le linn a bheith ag seinm ceoil. Neamhnítear an chluais, ar bhealach, le linn ceoil, le hais a mothaítear trí na céadfaí eile trí chéile. Imshruthlaítear, nó maothaítear, an duine sa cheol ag pointe éigin san fholcadh fuaime.

Tugann Colm Ó Snodaigh cuntas dúinn san alt seo ar an dul chun cinn atá déanta ag roinnt daoine agus comhlachtaí i leith ceapadh an cheoil ag an duine a bhfuil éalang ag cur as dó. Is trua a deir sé, nach raibh an deis seo, My Tobii, ar an bhfód le linn do Christopher Nolan fás aníos, fear a chruthaigh in aghaidh gach constaice nach féidir fear an mhisnigh a chloí.

Is mór ag BEO an tsnaidhm le Gaeilge na hAlban a neartú agus ár léitheoirí a spreagadh – a bhrosnachadh – ina leith. Tugann Brian Ó hEadhra cuntas i nGaeilge na hAlban dúinn san alt seo ar an chomórtas Nòs Ùr, comórtas, nó co-fharpas, a reachtálfar arís in Albain i mbliana.

An féidir na mairbh a chéasadh? Ar mhaith leat go ndéanfadh dream daoine eile i gcomhlacht a dtairbhe saibhris as do chorp a léiriú i dtaispeántas ar neamhchead do thola féin? Ar éigean é. Is ‘diabhalta’, le gach brí an fhocail sin, an taispeántas a chonaic Ciara Nic Gabhann in Amharclann an Ambassador. Seachain nach ‘am bàsadair’ (i nGaeilg na hAlban) a bhí ann.

Is ealaíontóir é David Cerný a bhain siar mór as daoine i dtíortha éagsúla san Aontas Eorpach le dealbh a chroch sé sa Bhruiséil. Chaith Ciara Nic Gabhann tamall á mheas leis an alt seo a scríobh faoi. Ar nós Bricrenn i seanlitríocht na Gaeilge, is cosúil gur thig le Cerný daoine go leor a chur i gcoinne a chéile.

Chaith Ciara Nic Gabhann súil siar ar bhóithrín na smaointe chuig geamaireachtaí a hóige. Deir sí linn go léirítí geamaireachtaí chomh fad siar leis an mheánaois san Iodáil. Oibríonn bagairt lucht an oilc, áille an bhanphrionsa agus dílse mhac rí na maitheasa ar ghasúir na linne seo chomh maith is a d’oibrigh siad riamh, dar léi.

Admhaíonn an t-ealaíontóir Steve Mc Queen nach bhfuil sé furasta é a chur ag caoineadh, ach tharla rud dó agus é i mbun radhairc ina scannán Hunger, a chur ag rith ón séit é.

Léirmheas le Caitríona Ní Chléircín: Filíocht Ghrá na Gaeilge Eag. Ciarán Mac Murchaidh.

Trácht ar éalú ó scáileán an ríomhaire, ar Marcelo Biglia agus ar albam úr Liam Uí Mhaonlaí, ‘To Be Touched’

Bhí Ciara Nic Gabhann ag caint le lucht ealaíne ó thuaidh a bhfuil roinnt den athrú saoil feicthe acu.

Chuaigh Breandán de Gallaí chuig coirm cheoil le hamhránaí na Gaillimhe, Mary Coughlan a chlos. Bhí sí á tionlacan ag Cuckoo Savante. Tugann sé adhmholadh di, agus do Cuckoo Savante fosta, anseo thíos.

Ríomhann Colm Ó Snodaigh saol an cheoil agus saol na híomhá dúinn as an mbaile taistil aige féin: suíochán aerfoirt mar a bhfuil teacht aige ar dheoch aduain in ainm caife

Tá an comhlacht léirithe Cartoon Saloon ag cur na dlaoi mullaigh faoi láthair ar scannán dar teideal [i]The Secrets of Kells[/i]. San alt seo, insíonn Colm Ó Snodaigh dúinn faoin mbaint atá aige féin agus ag Kíla leis an scannán.

Is ealaíontóir tréitheach é Ken Walters a tháinig ar a chuid buanna cruthaitheacha gan choinne. Insíonn Ciara Nic Gabhann scéal an fhir spreagúil seo ar éirigh leis an lámh in uachtar a fháil ar dhrochshláinte.

Tá saothar nua le Regina Uí Chollatáin dar teideal [i]Iriseoirí Pinn na Gaeilge[/i] foilsithe ag Cois Life. Is éard a ndírítear air sa leabhar seo ná prós-iriseoireacht Ghaeilge an fichiú haois agus léigh Pól Ó Muirí é le gairid.

Scéalta John Ghráinne Uí Dhuibheannaigh, an seanchaí Conallach, atá le léamh agus le cloisteáil sa phacáiste [i]An áit a n-ólann an t-uan an bainne[/i], atá curtha in eagar ag Seán Mac Labhraí agus a bhfuil leabhar agus DVD mar chuid de. Is seoid de leabhar é, dar le Caitríona Ní Chleirchín.

Lainseáladh Muzu.tv, ar suíomh nua dáilte ceoil é, le gairid. Céim eile chun tosaigh sa réabhlóid dhigiteach is ea é, ach tá súil ag Colm Ó Snodaigh nach mbeidh deireadh iomlán choíche leis na siopaí beaga ceirníní i mBaile Átha Cliath.

Labhair Ciara Nic Gabhann leis an scríbhneoir agus stiúrthóir Dave Duggan, fear a bhfuil aitheantas idirnáisiúnta faighte ag a shaothar, agus ar foilsíodh bailiúchán dá dhrámaí le gairid.

Agus Kíla ar camchuairt sna Stáit Aontaithe roimhe seo, bhraitheadh Colm Ó Snodaigh go mbíodh easpa spioradáltachta i gceist. Braitheann sé anois, áfach, go bhfuil an banna réidh lena n-aghaidh a thabhairt ar an tír arís.

Cé go dtugann teideal an leabhair Ón tSeanam Anall: Scéalta Mhicí Bháin Uí Bheirn le fios gurb éard atá ann ná scéalta a bhaineann leis an am atá caite, tá Pól Ó Muirí den tuairim nach mbíonn scéal fiúntach sean in am ar bith.

Is deacair don té a mhaireann i sochaí shíochánta uafás na cogaíochta a thuiscint. Sin an fáth, dar le Ciara Nic Gabhann, a bhfuil tábhacht ar leith ag baint le taispeántas speisialta atá ar siúl i Nua-Eabhrac faoi láthair.