Deir Breandán de Gallaí linn go bhfuil amharclann amháin a raibh sé i gcónaí ag iarraidh cuairt a thabhairt uirthi de chionn go dtáinig sé aníos go minic ar bhealaí éagsúla fríd a shaol – i leabhair staire agus é ag déanamh staidéir ar an cheol agus an damhsa – agus ansin arís cúig bliana ó shin, nuair a bhí taispeántas damhsa d’arbh ainm “Balor” le léiriú aige – is é sin an Théâtre Impérial du Châtelet i bPáras. Ar an drochuair, níor tharla an léiriú.
»»»Leagadh PJ Mac Gabhann dá rothar blianta ó shin ach maireann an seanghrá rothaíochta ann d’ainneoin na timpiste. Tá sé ag brath rothar nua a cheannach dó féin. Beidh chuile chathair ag éirí níos báúla feasta lena lucht rothaíochta, cathracha na hÉireann mar a chéile.
»»»Chaith Alan Desmond seal ag meá cheist mhuintir mhear na machairí in oirthear domhain, an dream daoine a dtugtar na Uígir orthu. Dream ar leith iad atá ag éileamh neamhspleáchais arís don Turcastáine Thoir.
»»»Ar mhaith leat gabháil chun na Fraince ar Erasmus? Má théann, an mbeidh rang teagaisc nó léacht acu romhat, nó an mbeidh siad ar stailc? An mbeidh meas ar do chuid pointí creidmheasa nuair a fhillfeas tú? Tá an scéal ar fad ag PJ Mac Gabhann thall i bPáras dúinn.
»»»Tá ‘fiche bliain ag fás, fiche bliain faoi bhláth’ feicthe ag Breandán de Gallaí anois. Bhuail Breandán tríd an teora aoise sin a thug a fhad le tríú line an rainn, ‘fiche bliain ag cromadh (is fiche bliain ag dul ar lár)’. Is atús é aois áirithe a scoitheadh agus tá buntáiste go leor ag baint leis, dar leis.
»»»Tá seal caite ag Breandán de Gallaí ag freastal ar chomhdháil i dtuaisceart Chríoch Lochlainn mar a gcruinníonn éin chuideáin damhsa an domhain ar an aon láthair. I gcathair álainn na dtromán, nó Trondheim, a bhí. Chuaigh an áit agus an dream atá ann i bhfeidhm go mór air.
»»»Am corrach i stair na Fraince atá faoi thrácht ag PJ Mac Gabhann as Páras. Daoine á bhfuadach, á gcéasadh is á gcartadh marbh i dtalamh gan taise. Daoine eile ag iarraidh éalú ar ais nó ar éigean. An t-am seo bliana 1940 a thosaigh an drochobair.
»»»Is céad míle fáilte faoi choinníollacha áirithe an fháilte a fhearaimid roimh an duine isteach sa tír as tíortha eile an domhain. Níor mhiste ábhar an ailt seo le PJ Mac Gabhann as an bhFrainc a chur i gcomórtas le halt as an Astráil (le Bearnaí Ó Doibhlin) san eagrán céanna seo.
»»»Nuair a thug airí rialtais cogar i gcluais, go poiblí, do leithéidí Micheal Fingleton agus Gerry Mc Caughey abhus an mhí seo caite, bhí an chuma ar an scéal go raibh mórán an obair chéanna ar bun ag Francaigh na Gailltíre, an ghoimh a bhaint as an fhírinne shearbh, ach a bhaint as ar an gcúlráid. An mbeidh páiste eile ag Carla Bruni nó nach mbeidh? Ba leamh le PJ Mac Gabhann roinnt de scéalta gan téagar na meán thall.
»»»Shiúil Breandán de Gallaí dorchlaí stairiúla Sid Vicious, Nancy Spungeon bhocht agus Jimi Hendrix agus luigh le taibhsí cáiliúla eile i seanóstán i Nua-Eabhrac ar na mallaibh. Ríomhann sé san alt seo cuid de sheanchas an óstáin a chuaigh i bhfeidhm go mór air le linn a sheal san fhoirgneamh liostaithe.
»»»Deis sosa agus deis éalú ar do mharana atá san ‘aire de service’, nó sa stad artola, le taobh an bhealaigh mhóir ar an Mhór-Roinn. Thit scéalta úr is aisteacha isteach in intinn PJ Mhic Gabhann le linn a stad deiridh i gceann de na stáisiúin artola seo ar na mallaibh. Tá siad ceaptha san alt seo leis.
»»»Ní fear siopaí é Breandán de Gallaí, go háirithe nuair nach mbíonn fanta ar an tseilf sa chuid is mó acu, ach iarmhar na lascainí. Is breá leis mí-iompar mar dhea mhuintir Nua-Eabhrac agus tá dúil mhór ar fad aige in Óstán iomráiteach Chelsea ar Shráid 23.
»»»Chruthaigh Uachtarán úr Mheiriceá thar cinn dá íomhá, dó féin is dá thír ó thosaigh sé deireadh na míosa seo caite lena aitheasc do Theach na Comhdhála. Tá an-ghealadh faoi de réir Bhriain Uí Bhroin san alt seo.
»»»Thug PJ Mac Gabhann suntas do fhógairt staidrimh chlannmhaireachta sa Fhrainc mar a bhfuil PJ lonnaithe le tamall de bhlianta. Is le mórtas a d’áirigh na húdaráis sa Fhrainc a gcuid uimhreacha mar go bhfuil borradh faoin lion beireatais agus go bhfuil moill faoin mbás ina measc. Is cosúil go mbeidh gasúir go leor ar an mbealach aníos le híoc as cúram na seanmhuintire.
»»»Ar chaill tú airgead? B’fhéidir gur bheag an méid a chaill tú le hais roinnt den dream saibhir santach ar bhánaigh roinnt cleasaithe thall i SAM iad le hinfheistíocht Ponzi, gné den ‘infheistíocht’, mar dhea, a raibh Brian Ó Broin ag breathnú isteach ann le deireanas.
»»»Thug Alan Desmond aghaidh ar Bhaile Mhaolmhuaidh, ionad Darina Allen, i gCorcaigh le freastal ar chúrsa súimíneacht fíona. Bhí sé ag súimíneacht leis ar son na cúise agus d’fhág sé tuairisc ina dhiaidh againn anseo thíos de chruthú air nach ndeachaigh sé thar a acmhainn óil.
»»»Is mór ag lucht margaíochta na linne seo íomhá na mná ar chlúdach tosaigh irise, ar sliobarna amach ar mhullach an chairr ar díol, nó í ar an fhógra teilifíse. Ghlac roinnt de thíortha móra an domhain le híomhá an athar dá fatherland, ach ghlac roinnt eile againn lenár gCáit Ní Dhuibhir de bhandia an fhlaithis, nó lenár Medb mheisce. Ghlac comharsa mhór amháin ar mhór-roinn na hEorpa leis an íomhá bhaineann, agus tharraing sí aird PJ Mac Gabhann uirthi féin lena scéal a iniúchadh.
»»»Ní fear sa chéad ach fear sa mhílaois atá faoi thrácht ag Colm san eagrán seo, Christy Ring, as ceantar Ó Macaille, i gCorcaigh. A bhuí dósan agus do scannánú Louis Marcus ar son Ghael Linn, tá áis foghlama in aice láimhe ag gach éinne a shantóidh scil na hiomána.
»»»Tá galar na mbanc tolgtha ag na comhlachtaí cairr, deir Brian Ó Broin linn. Tá Brian ina chónaí i gceantar na gcomhlachtaí cairr. Cad tá i ndán dóibh agus cad tá i ndán don duine bocht, ar nós mé féin is tú féin, má théann go leor de na comhlachtaí cairr is aitheanta bealach an gharraí?
»»»Bhí Áine Ní Ghallchóir siúlach faoin Ibéir, ag déanamh a hanama ar oilithreacht. An té a bhíos siúlach, beidh sé scéalach agus tá a chruthú le feiceáil sa chuntas a sheol Áine chugainn. Ar lean as BEO Mhí Mheán Fómhair
»»»Chaith PJ Mac Gabhann seal ag siúl ar chosáin na staire ar an chósta siar ó thuaidh as Páras. Is fearrde a thuiscint ar leagan na Fraince den Chéad Chogadh Domhanda an tsiúlóid sin.
»»»Ní hionann saol mhac léinn na linne seo agus an saol ollscoile a chonaic Breandán de Gallaí nuair a d’fhreastail sé ar an tríú leibhéal fiche bliain ó shin. Tá sé buartha tharla é a bheith faoi bhrú aistí a scríobh faoi láthair, deich gcinn acu in achar iontach gairid. Déanfar a bhfuil le déanamh, deir sé.
»»»Bhí Máire Ní Chuagáin siúlach idir dhá chathair na hAlban. Rachaidh sí ar ais ann amach anseo.
»»»Léiríonn an scannán ‘Entre les murs’ leochailleacht an phobail i dtaca leis an téarmaíocht a úsáidtear ina leith, ag muintir na polaitíochta go háirithe.
»»»Le haghaidh bearradh gruaige a chuaigh Brian Ó Broin isteach chuig an mbearbóir. Thuig sé as an gcuairt go raibh tairbhe ina phost ag fear an tí sin le hais post Mikey, infheisteoir ar Wall Street. Cíoradh níos mó ná an ghruag an lá sin.
»»»Tá Breandán de Gallaí díreach i ndiaidh tabhairt faoi MA lánaimseartha in Ollscoil Luimnigh. Bhí a fhios aige roimh ré go mbeadh air obair go dian, ach rinne sé dearmad go mbeadh dúshláin eile i gceist chomh maith……
»»»Dar le hÁine Ní Ghallchóir, is deacair a mhíniú an tairbhe a bhaineann le turais oilithreachta, ach bhraith sí féin go hiomlán ar a suaimhneas le linn di a bheith ag siúl Camino de Santiago le gairid. An mhí seo, scríobhann sí faoin gcéad chuid dá turas agus leanfar den alt in eagrán [i]Beo![/i] mhí na Samhna.
»»»Chaith PJ Mac Gabhann seal i Chamonix na Fraince le gairid agus é de rún aige roinnte dreapadóireachta a dhéanamh. Cé gur álainn na sléibhte, dar leis, caithfidh meas a bheith ag cnocadóirí orthu i gcónaí agus a bheith chomh cúramach agus is féidir.
»»»Chaith Breandán de Gallaí seachtain in Aix, Provence le gairid, áit a raibh sé ag múineadh damhsa. Cé go raibh sé ansin ar chúiseanna oibre, d’éirigh leis an cultúr áitiúil – agus cuid mhór Rosé! – a bhlaiseadh.
»»»Chaith Ciara Nic Gabhann seal draíochta san India le gairid, in áit ar a dtugtar Kerala. Anois, tá fonn uirthi filleadh arís is arís eile.
»»»© Oideas Gael, 2010. Cosc ar chóipeáil.
Suíomh cóirithe ag MBM. Úsáidtear grafaicí de chuid Fam Fam Fam agus Wikimedia Commons ar an láithreán seo.