Cartlann
gluais Gluais
EAGRÁN #49 · BEALTAINE 2005
CAINT AN tSRÁIDBHAILE

Rinne an Bord Pleanála cinntí an mhí seo caite a chuideoidh go mór leis an teanga a chosaint sna ceantair Ghaeltachta.

»»»
COMÓRTAIS
Caoimhe Ní Laighin

Déanfaidh an tAire Oideachais Mary Hanafin tionscadal nua de chuid Ionad na dTeangacha, Ollscoil na hÉireann, Má Nuad a sheoladh ag tús na míosa seo a bhfuil sé mar aidhm aige cur ar chumas foghlaimeoirí fásta Gaeilge cáiliocht a bhaint amach ag a mbeidh aitheantas Eorpach. Labhair Caoimhe Ní Laighin le Stiúrthóir an ionaid, Anna Ní Ghallachair, faoin tionscadal seo agus faoin obair cheannródaíoch eile atá idir lámha aici féin agus ag a foireann.

»»»
Íomhá
AGALLAMH BEO
Caoimhe Ní Laighin

Tá an déantóir scannán Louis Marcus tar éis saothar a chur ar fáil le beagnach caoga bliain anuas a thugann léargas tábhachtach ar shaol na hÉireann. Labhair Caoimhe Ní Laighin leis faoin saol suimiúil atá caite aige.

»»»
Íomhá
AR NA SAOLTA SEO/Ó MHEIRICEÁ ANIAR
Tom Deignan

Measann Tom Deignan nach cúis iontais ar bith é go bhfuil ráchairt chomh mór sin ar leabhair mar gheall ar na bithiúnaigh Éireannacha sna Stáit Aontaithe nuair a smaoiníonn tú an saghas saoil a chaith go leor acu.

»»»
Íomhá
CÚINNE NA nEALAÍON
Mary Beth Taylor

Thug Mary Beth Taylor cuairt ar thaispeántas grianghraf le gairid a thugann léargas ar shaol na gcimí i bPríosún Mhuinseo nach mbíonn le fáil go rómhinic.

»»»
TEANGA AGUS CULTÚR/AN GHAEILGE I gCÉIN

Cé gur múinteoir Laidine é Ed Foley ina chathair dhúchais, Bostún, bhraith sé frustrachas an-mhór nuair a chuaigh sé i ngleic le gramadach na Gaeilge ar dtús. Míníonn sé anseo cad é mar a d’éirigh leis an teanga a thabhairt leis sa deireadh.

»»»
Íomhá
CÚINNE NA nEALAÍON/AN RÓGAIRE DUBH
Antaine Ó Faracháin

Tá an Béal Binn ag feidhmiú i mBrí Chualann, Contae Chill Mhantáin le trí bliana anuas anois. Is eagraíocht phobail é a chuireann spás taitneamhach ar fáil do chainteoirí Gaeilge de gach aois agus a chuireann béim ar na healaíona béil - an amhránaíocht, an fhilíocht agus an drámaíocht. Labhair Antaine Ó Faracháin le Nuala Nic Con Iomaire, Feidhmeannach Ealaíne na heagraíochta, le fáil amach céard go díreach a bhíonn ar siúl acu.

»»»
Íomhá
AR NA SAOLTA SEO/SCÉALTA ÓN ASTRÁIL
Dáithí Ó Colchúin

Tá an chuma ar an scéal go ndaorfar chun báis cuid de na hAstrálaigh a gabhadh le déanaí i mBali agus hearóin ina seilbh. Tuairisc ó Dháithí Ó Colchúin.

»»»
Íomhá
AR NA SAOLTA SEO/AN tSÚIL NIMHE LE BALOR
Balor

An soiscéal de réir Bhalor.

»»»
Íomhá
AR NA SAOLTA SEO
Breandán Delap

Féachann Breandán Delap ar chuid de na scéalta dochreidte atá nochta go dtí seo ag Binse Fiosraithe Morris i nDún na nGall.

»»»
Íomhá
CÚRSAÍ TEICNEOLAÍOCHTA
Diarmaid Mac Mathúna

Measann Diarmaid Mac Mathúna go bhfuil sé in am fáil réidh leis na gutháin siúil. Nó an measann?

»»»
Íomhá
AR NA SAOLTA SEO
Dónall Ó Maolfabhail

Creideann Dónall Ó Maolfabhail go bhfuil a fhios ag an Aire Dlí agus Cirt agus ag ceannasaíocht an Gharda Síochána níos mó faoi bhás Eddie Fullerton i nDún na nGall ag tús na nóchaidí ná mar atá siad sásta a admháil.

»»»
Íomhá
TEANGA AGUS CULTÚR/DÚSHRAITH NA GAEILGE
Ben Mac Lochlainn

San alt rialta seo, ceistíonn Beo! duine as eagras, comhlacht nó institiúid de chuid na Gaeilge faoin obair atá á déanamh acu. An mhí seo: Ben Mac Lochlainn, Gael-Taca, Baile Átha Cliath.

»»»
LIAM AGUS BAIRBRE
Íomhá
AR NA SAOLTA SEO/SEAL LE LIZ
Liz Curtis

Déanann Liz Curtis cur síos an mhí seo ar dhá thuras a ndeachaigh sí orthu agus í ag freastal ar chúrsa teanga san Iodáil.

»»»
Íomhá
AR NA SAOLTA SEO
Pádraig Mac Éamoinn

Féachann Pádraig Mac Éamoinn ar chuid de na cinntí atá le déanamh ag Rialtas na hÉireann go luath maidir le cúrsaí iompair.

»»»
Íomhá
CÚINNE NA nEALAÍON/PEANN AR PÁR

Gearrscéal le Seán Ó Siadhail.

»»»
Íomhá
AR NA SAOLTA SEO
Robert McMillen

Tá Robert McMillen i ndiaidh alt conspóideach a léamh a dhéanann anailís ar na straitéisí a bhí ag an IRA le linn bhlianta na dTrioblóidí sna Sé Chontae.

»»»
Íomhá
CÚRSAÍ SPÓIRT
Colm Mac Séalaigh

Míníonn Colm Mac Séalaigh cuid de na cúiseanna nach raibh sé i bhfábhar Páirc an Chrócaigh a chur ar fáil do chluichí sacair agus rugbaí.

»»»
RANNÓG NA bhFOGHLAIMEOIRÍ/TAISCE FOCAL
Róise Ní Bhaoill, Gordon McCoy

Sa tsraith seo, cuireann Róise Ní Bhaoill agus Gordon McCoy cora cainte agus focail i láthair atá le fáil sa Ghaeltacht ach nach mbeadh ar eolas ag mórán de lucht foghlamtha na Gaeilge. Díríonn siad ar théama faoi leith gach mí. An mhí seo: ag siopadóireacht le déagóir.

»»»
TEANGA AGUS CULTÚR
Caoimhe Ní Laighin

Bhí díomá ar go leor daoine nuair a dhún caife Ghael Linn i mBaile Átha Cliath an mhí seo caite. Ar an dea-uair, áfach, d’oscail caife Gaeilge eile i lár na cathrach i dtrátha an ama chéanna. Thug Caoimhe Ní Laighin cuairt ar an gcaife seo agus labhair leis an mbainisteoir, Úna Nic Gabhann.

»»»
THALL IS ABHUS
Ruth Nic Giolla Iasachta

Chaith Ruth Nic Giolla Iasachta seal i mBeirlín na Gearmáine i mí Feabhra i mbliana le linn don fhéile idirnáisiúnta scannán bheith ar siúl.

»»»
Íomhá
AR NA SAOLTA SEO
Tony Birtill

Thug Tony Birtill cuairt ar Mhúsaem Mara Merseyside chun súil a chaitheamh ar obair chaomhnaithe atá á déanamh ar bhád atá mar chuid thábhachtach de stair na hÉireann.

»»»

© Oideas Gael, 2010. Cosc ar chóipeáil. Ní gá go mbeadh na tuairimí a nochtar i mBeo! ar aon dul le tuairimí na bhfoilsitheoirí. Suíomh cóirithe ag MBM. Úsáidtear grafaicí de chuid Fam Fam Fam agus Wikimedia Commons ar an láithreán seo.