Cartlann
gluais Gluais
EAGRÁN #1 · BEALTAINE 2001
Íomhá
AGALLAMH BEO
Éamonn Ó Dónaill

ceithre bliana déag anois ó chuaigh Mairéad Mhaonaigh agus Frankie Kennedy isteach sa stiúideo leis an albamAltan’ a thaifeadadh. Réitigh siad chomh maith sin le beirt de na ceoltóirí a bhí ag seinm ar an albam, Ciarán Curran (bouzouki) agus Mark Kelly (giotár), gur chinn siad ar ghrúpa a bhunú leo agus Altan a thabhairt mar ainm air. an domhan mór siúlta ag Mairéad agus ag an ghrúpa ó shin ach ag éirí bréan den saol fuadrach seo, raibh sin le brath uirthi nuair a chuaigh chun cainte léi ag deireadh mhí an Aibreáin.

»»»
Íomhá
TEANGA AGUS CULTÚR/AN GHAELTACHT BHEO
Odi Ní Chéilleachair

Tabharfaidh Beo cuairt ar Ghaeltacht faoi leith gach . Sa chéad alt sa tsraith, déanann Odi Chéilleachair cur síos ar a ceantar dúchais féin, An Rinn i bPort Láirge.

»»»
AR NA SAOLTA SEO/SCÉALTA ÓN ASTRÁIL
Dáithí Ó Colchúin

Níl dearmad déanta fós san Astráil ar dhuine de réabhlóidithe na hÉireann ag tús an ochtú haois déag. Tuairisc ó Dháithí Ó Colchúin.

»»»
AR NA SAOLTA SEO
Tony Birtill

An oibríonn laissez-faire faoin tuath? Sin an cheist atá á cur ag cuid mhór d’fheisirí Pháirtí an Lucht Oibre i Westminster agus iad ag smaoineamh ar rialtais Thatcher/Major, rialtais nach raibh trua ar bith acu do na mianadóirí guail don lucht oibre sna monarchana agus sna longchéartaí nuair a chaill siadsan a slí bheatha.

»»»
COMHFHREAGRAS

Más mian leat tuairim a chur in iúl faoi ábhar na hirise faoi aon eile, scríobh chugainn ag litreacha@beo.ie. Mura mian leat go gcuirfí do theachtaireacht i gcló, cuir na focail cuirtear i gcló’ roimh an teachtaireacht, le do thoil.

»»»
TEANGA AGUS CULTÚR/DÚSHRAITH NA GAEILGE
Mairéad Uí Dhomhnaill

Gach , ceisteoidh Beo duine as eagras de chuid na Gaeilge faoin obair atá á déanamh ag an eagras sin. An mhí seo: Mairéad Dhomhnaill, Comhluadar.

»»»
Íomhá
CÚINNE NA nEALAÍON/AN RÓGAIRE DUBH
Antaine Ó Faracháin
Íomhá
THALL IS ABHUS/LAETHANTA SAOIRE
Roberta Stefan
Íomhá
CÚINNE NA nEALAÍON/PEANN AR PÁR
Cathal Ó Searcaigh
Íomhá
THALL IS ABHUS/AN ÁIT IS ANSA LIOM
Deirbhile Ní Churraighín

Sa tsraith seo, déanfaidh daoine atá i mbéal an phobail cur síos ar an áit ar na háiteanna is fearr liom in Éirinn thar lear. An mhí seo: Deirbhile Churraighín, Oifigeach Ceannacháin TG4.

»»»
Íomhá
DIALANN IMEACHTAÍ

Rogha na Míosa

»»»
AR NA SAOLTA SEO/FACHTNA
Fachtna Ó Drisceoil

gné scanrúil den scéal is deireanaí faoi Thriail na nArm nach bhfuiltear tar éis aird cheart a thabhairt uirthi. Aontaíonn gach duine gur chuir an clárPrime Time’ a rinne Michael Heney an mhí seo caite eolas fíorthábhachtach os comhair an phobail. Chruthaigh an fhianaise a chuir an clár i láthair go rabhthas tar éis ráiteas duine de na príomhfhinnéithe sa chéad triail a athrú. soiléir don saol mór go n-ardaíonn seo ceisteanna tromchúiseacha.

»»»
Íomhá
Seosamh Watson

Is fada sráidbhailte na Gaeltachta ina gcrann taca ag teanga na Gaeilge. Anois, san aon léim amháin, caint agus nuacht na nGael i ndiaidh dul i mbéal pobail sráidbhaile eile, is é sin, ‘sráidbhaile an domhain’, mar is minic a thugtar air. Is fada taithí againn gurb iad pobail an Bhéarla agus teangacha domhanda eile amháin a bhíonn ag caint lena chéile trína leithéidí d’ollmheáin fhíse agus leictreonacha ach, le blianta beaga anuas, is suntasach mar atá fáil na mionteangacha ar acmhainní an idirlín imithe i méid agus anois an meáisín míorúilteach céanna i ndiaidh sinne, Gaeilgeoirí, a chur faoina chomaoin arís.

»»»
Íomhá
CÚINNE NA nEALAÍON
Ciara Nic Gabhann

Tháinig an haitéir Philip Treacy ar ais go hÉirinn le bheith i láthair ag oscailt a thaispeántais nuaUnlikely Sculpture: Hatforms’ in Áras Nua-Ealaíne na hÉireann i mBaile Átha Cliath ag tús mhí Aibreáin. clú agus cáil idirnáisiúnta ar Treacy mar dhearthóir hataí a oibríonn le couturiers atá go mór i mbéal an phobail, leithéidí Karl Lagerfield, Helmut Lang, Alexander McQueen agus Theirry Mugler.

»»»
AR NA SAOLTA SEO/LITIR AS BÉAL FEIRSTE
Liz Curtis

Cad é mar atá sibh? Is mise Liz agus i mo chónaí i dTuaisceart Bhéal Feirste. Is as Londain agus tháinig anseo beagnach bliana ó shin.

»»»
TEANGA AGUS CULTÚR/AN GHAEILGE I gCÉIN
Will Kenny

go bhfuil i mo chónaí níos 3,600 míle ó Ghaeltachtaí na hÉireann, bíonn seans agam chuile sheachtain Gaeilge a labhairt. cúpla grúpa Gaeilgeoirí anseo in Minneapolis St. Paul, Minnesota, iad beag ach an-dáirire faoin teanga.

»»»
Íomhá
GNÓ AGUS TEICNEOLAÍOCHT
Diarmaid Mac Mathúna
CÚINNE NA nEALAÍON/PEANN AR PÁR
Micheál Ó Conghaile

Sliocht as novella le Micheál Ó Conghaile, údar agus foilsitheoir, a bheidh á fhoilsiú san fhómhar.

»»»
Íomhá
AR NA SAOLTA SEO
Robert McMillen

Den chéad uair riamh, mhol an SDLP agus Sinn Féin i mbliana do náisiúnaithe an tuaiscirt na foirmeacha daonáirimh a líonadh. bharr seo, bheidh an míchruinneas céanna ag baint leis na torthaí is a bhí go dtí seo. Tuairisc ó Robert McMillen.

»»»
Íomhá
AR NA SAOLTA SEO/AN tSÚIL NIMHE LE BALOR
Balor

Caitheann Balor a shúil ar imeachtaí sa tír le tamall anuas.

»»»
GNÓ AGUS TEICNEOLAÍOCHT
Emer Ní Bhrádaigh

Bhí tráth ann sna seachtóidí nuair a bhí turasóirí Meiriceánacha (gléasta ar nós leipreacháin a déarfadh daoine míchineálta) go feiceálach ar fud na tíre. Anois is Tíogar mór Meiriceánach atá inár measc. Labhraíonn muid ar an Tíogar Ceilteach ach is é fírinne an scéil go bhfuil an Tíogar seo leath-Mheiriceánach. geilleagar na tíre seo ag brath i bhfad níos ar mhargaí idirnáisiúnta mar atá geilleagar tíortha eile. Déanaimid 78% d’olltáirgeacht náisiúnta (GDP) na tíre a easpórtáil, agus 13% go Meiriceá féin - figiúr atá cúig huaire chomh mór leis an meánchéatadán don Aontas Eorpach. Agus thairis sin, 50% d’easpórtálaithe na tíre ag teacht ó chomhlachtaí Meiriceánacha. thógann mórán ama cuid acu a ainmniú: Intel, Dell, Microsoft, Apple, Hewlett Packard, atá ag plé le cúrsaí ríomhaireachta.

»»»
TEANGA AGUS CULTÚR/TRIALLOM TIMPEALL
Seosamh Mac Muirí

Triallom timcheall na Fódla’ is teideal de dhuan cáiliúil a ransaím scaití d’fhonn teacht ar eolas sloinne logainm. Is deas nuair is féidir sloinne ar leith a lua le ceantar ar leith agus an snaidhmeadh sin a shíneadh siar breis is chéad bliain. ‘Tuilleadh feasa ar Éirinn óigh’ is ainm de dhuan eile a d’fhoilsigh DIAS in éineacht leis agus is é Giolla na Naomh Ó hUidhrín an a cheap é.

»»»

© Oideas Gael, 2010. Cosc ar chóipeáil. Ní gá go mbeadh na tuairimí a nochtar i mBeo! ar aon dul le tuairimí na bhfoilsitheoirí. Suíomh cóirithe ag MBM. Úsáidtear grafaicí de chuid Fam Fam Fam agus Wikimedia Commons ar an láithreán seo.