Cartlann
gluais Gluais
EAGRÁN #15 · IÚIL 2002
CAINT AN tSRÁIDBHAILE

Ní féidir labhairt na Gaeilge a chothú i measc pháistí óga na Gaeltachta gan córas ceart réamhscolaíochta a fhorbairt. Ba cheart go mbeadh sé seo mar thosaíocht ag an Rialtas.

»»»
Íomhá
AGALLAMH BEO
Úna Nic Gabhann

Tá albam nua díreach eisithe ag an amhránaí Pádraigín Ní Uallacháin agus tá an dlaoi mhullaigh á cur aici ar shaothar mór faoi amhráin Ghaeilge agus Bhéarla Chúige Uladh. Labhair sí le hÚna Nic Gabhann faoin obair atá idir lámha aici.

»»»
Íomhá
AR NA SAOLTA SEO
Dónall Ó Maolfabhail

Tá an mhí-úsáid alcóil ag dul in olcas in Éirinn le deich mbliana anuas, go háirithe i measc an aosa óig. Féachann Dónall Ó Maolfabhail ar na cúiseanna atá leis seo agus ar an díospóireacht atá ar siúl i measc na bpolaiteoirí faoi láthair i dtaobh na faidhbe.

»»»
Íomhá
AR NA SAOLTA SEO/AN EORAIP
Oliver Wagemann

Tá cúrsaí polaitíochta na hOllainne athraithe ó bhonn ó dúnmharaíodh an polaiteoir coimeádach Pim Fortuyn ag tús an tsamhraidh. Féachann Oliver Wagemann ar na hathruithe atá tar éis titim amach agus cad atá i ndán dá thír dhúchais san am atá romhainn.

»»»
Íomhá
TEANGA AGUS CULTÚR/AN GHAEILGE I gCÉIN
Brent Miles

Tá cónaí ar Brent Miles in Ontario Cheanada. Léiríonn sé anseo an chaoi a bhfuil Raidió na Gaeltachta ar an idirlíon ina áis luachmhar aige féin agus acu sin go léir a bhfuil cónaí orthu taobh amuigh d’Éirinn agus atá ag iarraidh teagmháil leathúil a bheith acu leis an nGaeilge.

»»»
Íomhá
AR NA SAOLTA SEO
Robert McMillen

Cloiseann muid i gcónaí na drochscéalta faoi na Sé Chontae, ach measann Robert McMillen gur ábhar dóchais an méid atá ag titim amach i mbaile i dtuaisceart Aontroma.

»»»
Íomhá
CÚINNE NA nEALAÍON
Úna Nic Gabhann

Chuaigh Úna Nic Gabhann chun cainte le beirt ailtirí i mBéal Feirste a bhfuil neart gradam bainte acu le roinnt blianta anuas agus a bhfuil a gcion féin á dhéanamh acu ar son na Gaeilge.

»»»
AR NA SAOLTA SEO/SCÉALTA ÓN ASTRÁIL
Dáithí Ó Colchúin

Léiríonn torthaí an daonáirimh dheireanaigh nithe suimiúla i dtaobh dhaonra na hAstráile, ina measc, aois na ndaoine agus na teangacha a labhraíonn siad. Ach níl na torthaí cruinn amach is amach, mar a mhíníonn Dáithí Ó Colchúin.

»»»
Íomhá
AR NA SAOLTA SEO
Tony Birtill

Bhí Conradh na Gaeilge gníomhach i Learpholl ag deireadh an ochtú haois déag agus thug lucht Gaeilge as Éirinn cuairt ar an chathair ó am go chéile, Pádraig Mac Piarais ina measc. Tuairisc ó Tony Birtill.

»»»
Íomhá
CÚRSAÍ SPÓIRT
Douglas Dalby

Féachann Douglas Dalby ar an nasc láidir atá idir Glasgow Celtic agus na hÉireannaigh ó bunaíodh an club sacair cáiliúil seo in 1888, agus ar an tslí ar thug club misneach dóibh agus iad ag streachailt le cothrom na Féinne a bhaint amach i sochaí sheicteach.

»»»
Íomhá
CÚINNE NA nEALAÍON/AN RÓGAIRE DUBH
Antaine Ó Faracháin

Beidh Scoil Samhraidh Willie Clancy ar siúl i Sráid na Cathrach, Contae an Chláir idir an 6-14 Iúil. Míníonn Antaine Ó Faracháin céard atá chomh speisialta faoin scoil seo atá ag ceiliúradh tríocha bliain ar an bhfód i mbliana.

»»»
Íomhá
CÚINNE NA nEALAÍON
Ciara Nic Gabhann

Tá cumann úr bunaithe ag grúpa ealaíontóirí i nGaeltacht oirdheisceart Dhún na nGall agus é mar aidhm acu dúshraith a chruthú d’aos ealaíne an cheantair. Tuairisc ó Chiara Nic Gabhann.

»»»
Íomhá
TEANGA AGUS CULTÚR/DÚSHRAITH NA GAEILGE
Maitias Mac Cárthaigh

San alt rialta seo, ceistíonn Beo! duine as eagras, comhlacht nó institiúid de chuid na Gaeilge faoin obair atá á déanamh acu. An mhí seo: Maitias Mac Cárthaigh, Fios Feasa (Corca Dhuibhne, Ciarraí).

»»»
Íomhá
THALL IS ABHUS/LAETHANTA SAOIRE
Emer Ní Bhrádaigh

Le linn di a bheith i Londain an mhí seo caite ar saoire, thug Emer Ní Bhrádaigh cuairt ar go leor áiteanna suimiúla agus d’fhoghlaim sí roinnt fíricí nua - i dtaobh fho-éadaí na Banríona Eilís, mar shampla.

»»»
Íomhá
AR NA SAOLTA SEO/LITIR AS BÉAL FEIRSTE
Liz Curtis

Thug Liz Curtis cuairt ar Inis Meáin níos luaithe i mbliana, áit a ndeachaigh sí ar thóir na carraige ar a suíodh an drámadóir Synge go minic céad bliain ó shin.

»»»
CÚINNE NA nEALAÍON/AN RÓGAIRE DUBH
Antaine Ó Faracháin
Íomhá
SPÁRÁLAÍ SCÁILEÁIN

Taispeánann spárálaí scáileáin na míosa seo grianghraif de Mhachaire Rabhartaigh, Tír Chonaill.

»»»
Íomhá
CÚRSAÍ TEICNEOLAÍOCHTA
Diarmaid Mac Mathúna

Is beag duine nach bhfaigheann ar a laghad cúpla teachtaireacht ríomhphoist sa lá ó chomhlachtaí a bhíonn ag iarraidh earraí nó seirbhísí a dhíol leo. Tá dóchas ann go dtiocfaidh feabhas ar an scéal sa todhchaí, áfach, mar a mhíníonn Diarmaid Mac Mathúna.

»»»
Íomhá
CÚRSAÍ SPÓIRT
Colm Mac Séalaigh

Bíonn ceiliúradh mór ann i gcónaí nuair a thagann foireann sacair na hÉireann abhaile ó chomórtas idirnáisiúnta, in ainneoin nach n-éiríonn leo riamh aon rud a bhuachaint. Déanann Colm Mac Séalaigh iarracht a mhíniú cén fáth a bhfuil cúrsaí amhlaidh.

»»»
Íomhá
RANNÓG NA bhFOGHLAIMEOIRÍ/TAISCE FOCAL
Róise Ní Bhaoill, Gordon McCoy

Sa tsraith seo, cuireann Róise Ní Bhaoill agus Gordon McCoy cora cainte agus focail i láthair atá le fáil sa Ghaeltacht ach nach mbeadh ar eolas ag mórán de lucht foghlamtha na Gaeilge. Díríonn siad ar théama faoi leith i ngach eagrán. An mhí seo: pósadh agus bainiseacha.

»»»

© Oideas Gael, 2010. Cosc ar chóipeáil. Ní gá go mbeadh na tuairimí a nochtar i mBeo! ar aon dul le tuairimí na bhfoilsitheoirí. Suíomh cóirithe ag MBM. Úsáidtear grafaicí de chuid Fam Fam Fam agus Wikimedia Commons ar an láithreán seo.