Cartlann
gluais Gluais
EAGRÁN #52 · LÚNASA 2005
CAINT AN tSRÁIDBHAILE

Táthar ag caitheamh go dona le muintir Dhún na nGall maidir le seirbhísí sláinte agus tá an chuma ar an scéal nach bhfuil polaiteoirí an chontae sásta an fód a sheasamh dóibh.

»»»
COMÓRTAIS
Caoimhe Ní Laighin

Déanfaidh an tAire Oideachais Mary Hanafin tionscadal nua de chuid Ionad na dTeangacha, Ollscoil na hÉireann, Má Nuad a sheoladh ag tús na míosa seo a bhfuil sé mar aidhm aige cur ar chumas foghlaimeoirí fásta Gaeilge cáiliocht a bhaint amach ag a mbeidh aitheantas Eorpach. Labhair Caoimhe Ní Laighin le Stiúrthóir an ionaid, Anna Ní Ghallachair, faoin tionscadal seo agus faoin obair cheannródaíoch eile atá idir lámha aici féin agus ag a foireann.

»»»
Íomhá
AGALLAMH BEO
Éamonn Ó Dónaill

Níl Máire Killoran ach sna tríochaidí luatha ach tá post mór bainte amach aici cheana féin, is é sin Ceannaire Chiste Craoltóireachta Gaeilge an tuaiscirt. Labhair sí le hÉamonn Ó Dónaill faoin obair atá déanta aici go dtí seo i réimse na hiriseoireachta agus faoi na dúshláin atá roimpi.

»»»
Íomhá
AR NA SAOLTA SEO/Ó MHEIRICEÁ ANIAR
Tom Deignan

Is de bhunadh Éireannach iad beirt Mheiriceánach a bhfuil postanna tábhachtacha acu i gcúrsaí iompair i Londain. Cúlra an scéil ó Tom Deignan.

»»»
Íomhá
CÚINNE NA nEALAÍON
Ciara Nic Gabhann

níos mó grianghraf á dtógáil anois ná mar a bhí riamh, ach an grianghrafadóirí níos fearr muid na laethanta seo, a fhiafraíonn Ciara Nic Gabhann.

»»»
TEANGA AGUS CULTÚR/AN GHAEILGE I gCÉIN
Tok Thompson

Is as Alasca ó dhúchas é Tok Thompson agus tá sé i ndiaidh filleadh ar na Stáit Aontaithe tar éis breis is dhá bhliain a chaitheamh i mBaile Átha Cliath. Míníonn sé anseo an tslí ar chuir an Ghaeilge go mór lena shaol agus é ag cur faoi in Éirinn.

»»»
Íomhá
CÚINNE NA nEALAÍON/AN RÓGAIRE DUBH
Antaine Ó Faracháin

Ag Scoil Samhraidh Joe Mooney i nDroim Seanbhó i gContae Liatroma an mhí seo caite, bhuail Antaine Ó Faracháin trí thimpiste le beirt den lucht siúil a raibh an-dúil acu sna hamhráin agus fuair sé amach gur ó mhuintir duine acu a bailíodh roinnt amhrán a cuireadh amach ar albam dar teideal Songs of the Irish Travellers (1983).

»»»
CÚINNE NA nEALAÍON/AN RÓGAIRE DUBH
Antaine Ó Faracháin

Bhí aithne ag Antaine Ó Faracháin le fada ar an amhránaí Frank Harte as Séipéal Iosóid i mBaile Átha Cliath a fuair bás ag deireadh na míosa seo caite.

»»»
Íomhá
AR NA SAOLTA SEO/SCÉALTA ÓN ASTRÁIL
Dáithí Ó Colchúin

Tá sé ag goilleadh go mór ar fheilméaraí na Tasmáine go bhfuil comhlachtaí móra mar McDonald’s ag ceannach glasraí ó thíortha eile agus tá feachtas tosaithe acu chun a míshásamh a chur in iúl go láidir. Tuairisc ó Dháithí Ó Colchúin.

»»»
Íomhá
AR NA SAOLTA SEO/AN tSÚIL NIMHE LE BALOR

Tá a shúil nimhe á caitheamh an mhí seo ag Balor ar chuid de na scéalta atá i mbéal an phobail faoi láthair.

»»»
Íomhá
AR NA SAOLTA SEO
Breandán Delap

Tá Breandán Delap den tuairim go bhfuil an Rialtas tar éis loic go mór ar chúigear Ros Dumhach, na fir as Maigh Eo atá sa phríosún ó bhí deireadh mhí an Mheithimh ann de bhrí go ndearna siad iarracht stop a chur le tógáil píblíne gháis trína gcuid talún.

»»»
Íomhá
CÚRSAÍ TEICNEOLAÍOCHTA
Diarmaid Mac Mathúna

Míníonn Diarmaid Mac Mathúna an tslí a raibh deis ag gnáthdhaoine cur le tuairiscí nuachta na meán cumarsáide tar éis bhuamáil Londan an mhí seo caite, a bhuí sin leis an teicneolaíocht nua.

»»»
Íomhá
AR NA SAOLTA SEO
Dónall Ó Maolfabhail

Nuair a d’fhógair an IRA sos cogaidh cheana féin sna seascaidí ní dhearna Rialtais na hÉireann ná na Breataine go leor leis an phobal náisiúnach sna Sé Chontae a chosaint. Tá sé tábhachtach nach dtarlódh an rud céanna an iarraidh seo, dar le Dónall Ó Maolfabhail.

»»»
Íomhá
TEANGA AGUS CULTÚR/DÚSHRAITH NA GAEILGE
Meta Uí Mháille

San alt rialta seo, ceistíonn Beo! duine as eagras, comhlacht nó institiúid de chuid na Gaeilge faoin obair atá á déanamh acu. An mhí seo: Meta Uí Mháille, Pléaráca Chonamara Teoranta, Ros Muc, Conamara.

»»»
LIAM AGUS BAIRBRE
Íomhá
AR NA SAOLTA SEO/SEAL LE LIZ
Liz Curtis

Thug Liz Curtis cuairt ar Archaeolink, ionad in Albain ina dtugtar an-léargas ar an saol a bhí ag daoine na mílte bliain ó shin.

»»»
Íomhá
AR NA SAOLTA SEO
Pádraig Mac Éamoinn

Measann Padraig Mac Éamoinn go bhfuil seans maith ann go mbeidh traenacha ardluais le fáil sa Bhreatain taobh istigh de roinnt blianta.

»»»
Íomhá
CÚINNE NA nEALAÍON/PEANN AR PÁR
Diarmuid Johnson
Íomhá
AR NA SAOLTA SEO
Robert McMillen

Féachann Robert McMillen ar na himpleachtaí a bhaineann leis an ráiteas stairiúil a d’eisigh an IRA ag deireadh na míosa seo caite.

»»»
Íomhá
CÚRSAÍ SPÓIRT
Colm Mac Séalaigh

Féachann Colm Mac Séalaigh ar na hargóintí atá acu siúd a deir gur cheart imreoirí na gcluichí Gaelacha a íoc.

»»»
RANNÓG NA bhFOGHLAIMEOIRÍ/TAISCE FOCAL
Róise Ní Bhaoill, Gordon McCoy

Sa tsraith seo, cuireann Róise Ní Bhaoill agus Gordon McCoy cora cainte agus focail i láthair atá le fáil sa Ghaeltacht ach nach mbeadh ar eolas ag mórán de lucht foghlamtha na Gaeilge. Díríonn siad ar théama faoi leith gach mí. An mhí seo: buama i dtraein faoi thalamh.

»»»
TEANGA AGUS CULTÚR
Caoimhe Ní Laighin

Bhí díomá ar go leor daoine nuair a dhún caife Ghael Linn i mBaile Átha Cliath an mhí seo caite. Ar an dea-uair, áfach, d’oscail caife Gaeilge eile i lár na cathrach i dtrátha an ama chéanna. Thug Caoimhe Ní Laighin cuairt ar an gcaife seo agus labhair leis an mbainisteoir, Úna Nic Gabhann.

»»»
Íomhá
THALL IS ABHUS/LAETHANTA SAOIRE
Máire Ní Chuagáin

Chaith Máire Ní Chuagáin dhá mhí ag obair go deonach i dteach cónaithe do pháistí i nGána i Márta agus Aibreáin 2005. Miníonn sí anseo cén fáth a ndeachaigh an tír i bhfeidhm go mór uirthi.

»»»
Íomhá
AR NA SAOLTA SEO
Tony Birtill

Scríobh Tony Birtill alt san iris seo bliain ó shin mar gheall ar an dochar a bhí á dhéanamh don chomhshaol i gceantar Ghleann Cholm Cille agus measann sé gur chun donais atá rudaí tar éis a dhul ó shin.

»»»
AR NA SAOLTA SEO
Uinsionn Mac Dubhghaill

D’fhreastail Uinsionn Mac Dubhghaill ar chomhdháil faoi bhunreacht na hEorpa an mhí seo caite agus chuala sé cainteoirí éagsúla ag míniú cad iad na bacanna atá roimh fhiontraithe aonair na hEorpa, bacanna nach bhfuil i gceist sna Stáit Aontaithe.

»»»

© Oideas Gael, 2010. Cosc ar chóipeáil. Ní gá go mbeadh na tuairimí a nochtar i mBeo! ar aon dul le tuairimí na bhfoilsitheoirí. Suíomh cóirithe ag MBM. Úsáidtear grafaicí de chuid Fam Fam Fam agus Wikimedia Commons ar an láithreán seo.