Ba é an chéad mhórshiúl Love Ulster a raibh mé riamh air an tseachtain seo caite. Ar ndóigh, níorbh é an t-imeacht a d’eagraigh Families Acting for Innocent Relatives atá i gceist agam ach turas na mílte Ultach a fhad leis an Staid Aviva i mBaile Átha Cliath do chluiche leathcheannais Chorn Heineken ina bhfuair foireann rugbaí Chúige Uladh an lámh in uachtar ar Dhùn Èideann le háit a ghnóthú i gcluiche ceannais an chomórtais in éadan Chuige Laighean i Twickenham. An díol is mó spéis faoin ócáid dom féin ná na bratacha a bhí ar foluain i measc an lucht féachana. Chonaic mé bratach Ulster Rugby ag daoine a raibh Virginia Rugby Club ar a gcótaí.

Bunaíodh an cumann rugbaí in 1977 sa bhaile a mbíodh Achadh an Iúir air i gContae an Chabháin ach a athbhaisteadh as Banríon Shasana Eilís I é le linn na bPlandálacha. Bíodh a fhios agat gur cluiche naoi gcontae atá ann, imrítear an cluiche sa trí chontae ‘caillte’ chomh maith. Chonaic mé bratach eile, bratach Thuaisceart Éireann nó Meirge Uladh mar a thugtar go hoifigiúil air. An rud is suimiúla faoin bhratach seo nó gur chaill sé a stádas oifigiúil in 1972 nuair a díscoireadh Stormont. Ní chreidim gur thuig lucht a iompair sin. Bunaithe ar bhrat Shasana agus ar bhrat Chuige Uladh, tá coróin i lár báire agus réalt sé-thaobhach, ceann amháin do gach contae sna Sé Chontae ach le 40 bliain, is Oisíní i ndiaidh na Féinne iad lucht leanúna Thuaisceart Éireann agus iad ag smaoineamh siar go dtí laethanta órga (ahem) Stormont. Go hoifigiúil, is é Bratach an Aontais bratach oifigiúil an stáit ó thuaidh agus fiú le feidhmeannas ag comhoibriú ag Stormont, níl an chuma ar an scéal go bhfeicfidh muid arís é ach iompraítear go fóill é.

Búrcaigh agus Uí Néill i gCroílár na Brataí

Lena ndílseacht a dhéanamh níos soiléire, bhí bratacha ag an Aviva a raibh meirge Uladh agus Bratach an Aontais i gcúinne amháin air, ar eagla go mbeadh dul amú ort. Ach, má tá lucht na Gaeilge ag iarraidh ar aontachtaithe an teanga a labhairt, seilbh a ghlacadh uirthi, tá náisiúnaithe na Sé Chontae ag glacadh leis an rugbaí go fonnmhar. Is minic peileadóirí Gaelacha ó thuaidh ag imirt an spóirt Ghallda seo go fonnmhar i rith an gheimhridh in áit iad a bheith á gcaitheamh amach as an Chumann Lúthchleas Gael cionn is go bhfaca spiairí an Chumainn iad ag imirt le liathróid ubhchruthach, gníomh a bhí in éadan Riail 27 go dtí 1971. Ní raibh mórán acu ann ach bhí roinnt bratacha Uladh ann, chomh maith, iad buí agus crois dhearg orthu - armas chlann de Búrca - agus lámh dearg Uí Néill ina lár.Thug mo chara iarraidh bratach a cheannach ó fhear a raibh na focail Ghaeilge air, Lámh Dearg Abú air. Ag cluiche rugbaí! Ní raibh an t-úinéir sásta é a dhíol. Deirtear gur cluiche d’fhir uaisle imeartha ag bithiúnaigh atá sa sacar agus gur cluiche é an rugbaí atá á imirt ag fir uaisle ach ainneoin go raibh na tithe tábhairne lán ó Stáisiún Uí Chonghaile go dtí an Aviva níor chuala mé focal nó amhrán seicteach a cheol. Dá mba foireann sacair na Sé Chontae a bhí ann, a mhalairt de scéal a bheadh ann.

I staid úr an Aviva, níor chualathas ach Stand Up for the Ulstermen - a bhí ag éirí rud beag leadránach ag dul isteach sa dara leath. Thug mé iarraidh Stand Up for the South Africans a cheol - in ómós do mhuintir na hAfraice Theas atá mar chnámh droma na foirne - ach ní raibh aiste ar na bric. An dúil trasphobail atá ag muintir Chúige Uladh sa rugbaí, an comhartha é go bhfuil ‘an dá phobal’ ag teacht le chéile, aontaithe ag cluiche a bhfuil ráchairt air ó na 1860í ar aghaidh ach a bhí ceangailte leis an Phrotastúnachas agus leis an Aontacht ar fheadh bhunús an ama sin? Ní hea. Bhíodh agus tá an mheánaicme Aontachtach i gcónaí sásta ídeolaíocht pholaitiúil a chur ar leataobh agus tacaíocht a thabhairt d’fhoireann na hÉireann sa rugbaí ach mar a dúirt fear amháin acu, “ní foireann náisiúnta í ach foireann a dhéanann ionadaíocht ar oileán na hÉireann ina bhfuil dhá stát.” Is cuma faoi na bratacha, mar sin, mairfidh an t-easaontas polaitiúil beag beann ar fhoirne rugbaí.