Tá sé ráite le fada go dtiocfaidh an teilifís agus an t-idirlíon le chéile mar mheán cumarsáide amháin – agus anois ar deireadh tá sé ag tarlú. Tá comhlachtaí móra ag caitheamh airgid chun físeáin, fógraí agus cláracha teilifíse a chur ar fáil ar an idirlíon anois. Agus tá a lán daoine ag scaipeadh a gcuid físeán baile féin saor in aisce freisin.

Mar shampla, tá a lán físeán gairid le feiceáil ar Google Video (video.google.com) agus ar YouTube (www.youtube.com). Tá cuid mhaith de na físeáin sin ar fáil saor in aisce, agus tá a lán ceann eile ann atá ar fáil ar chostas íseal. Tá sé an-éasca féachaint ar na físeáin sin má tá ríomhaire réasúnta nua agat agus teacht agat ar leathanbhanda. Ní gá ach dul chuig suíomh YouTube, mar shampla, agus cliceáil ar an bhfíseán a bhfuil suim agat ann - tosóidh an físeán sin ag seinm laistigh de shoicind nó dhó.

Is féidir le haon duine físeán atá acu a fhoilsiú ar cheann de na suímh seo agus ansin bíonn sé ar fáil go poiblí dá gcairde agus d’aon duine eile a bhfuil spéis aige ann. Tá a lán físeán grinn foilsithe ag daoine cheana féin – cosúil leis na cinn a bhíonn le feiceáil ar chláracha físeán baile ar an teilifís (nó “home video show”).

Ach tá comhlachtaí ag cur físeán ar fáil mar go n-aithníonn siad na buntáistí móra a bhaineann leis an meán nua poiblíochta seo atá cosúil ar shlí leis an gcoincheap WebTV. I measc an ábhair atá le ceannach ar Google Video tá cláracha teilifíse agus pacáistí traenála, ach tá á lán ábhar ar nós fógraí teilifíse agus físeáin chorparáideacha curtha ar fáil ag comhlachtaí saor in aisce freisin.

Mar shampla, tá roinnt físeán corparáideach cruthaithe ag Google féin chun daoine a mhealladh chuig an scéim fógraíochta AdWords atá acu (tá roinnt acu ar fáil ag http://video.google.com/videoplay?docid=-6297788776442414290&q=adwords). Tá scéalta

beaga suimiúla sna físeáin seo mar gheall ar chomhlachtaí atá tar éis fás ó thosaigh siad ag fógairt ar Google. Is dea-shamplaí iad den tslí inar féidir físeáin a chruthú a scaipeann teachtaireachtaí corparáideacha eagraíochta, agus atá fós in ann lucht féachana a mhealladh agus a aird a choimeád.

Is é an chaoi ina n-insíonn daoine dá chéile mar gheall ar na físeáin agus fógraí teilifíse seo atá foilsithe ar an idirlíon ceann de na rudaí is cumhachtaí a bhaineann leo. I réimse na margaíochta tá a lán cainte na laethanta seo ar “word of mouth marketing” agus “viral marketing” ina n-eagraíonn comhlachtaí feachtais chun daoine a chur ag caint faoina gcuid earraí agus seirbhísí. Slí mhaith chun daoine a chur ag caint faoi rud éigin ná trí fhíseán maith a chruthú agus é a chur ar fáil saor in aisce. Ansin is féidir le daoine naisc chuig an bhfíseán sin a sheoladh chuig a gcairde i dteachtaireacht ríomhphoist agus scaipeann an scéal mar gheall ar an earra nó seirbhís atá i gceist.

Cláracha teilifíse saor in aisce

Ar ndóigh, tá chláracha teilifíse níos “traidisiúnta” á gcur ar fáil ar an idirlíon anois freisin. Go dtí le déanaí bhí ar dhaoine a bhí ar iarraidh teacht ar chlár teilifíse ar an idirlíon úsáid a bhaint as seirbhísí casta agus mall ar nós BitTorrent. Faraor, is beag ábhar a bhí ar fáil nár bhris na rialacha a bhaineann le cúrsaí cóipchirt. Le tamall anuas d’fhéadfá cláracha a cheannach ón siopa ar líne ag iTunes freisin, agus anois tá cur chuige níos réabhlóidí á chur chun cinn ag an gcomhlacht teilifíse Meiriceánach ABC. Tá siad ag cur cláracha teilifíse iomlána agus nua ar nós “Lost” ar fáil saor in aisce ar an idirlíon ar bhonn trialach.

Ach conas gur féidir le ABC ábhar a chur ar fáil saor in aisce gan airgead a chailliúint iad féin? Bhuel, tá siad tar éis cloí le seanchara na teilifíse – fógraíocht. Má theastaíonn uait breathnú ar na cláracha atá ar shuíomh ABC caithfidh tú féachaint ar roinnt fógraí gairide atá curtha isteach i lár na gcláracha. Agus ní féidir iad a sheachaint toisc nach bhfuil aon chnaipe mearchasta ar fáil.

Cé nach bhfuil na cláracha ar fáil ar an idirlíon ach amháin do dhaoine atá lonnaithe i Stáit Aontaithe Mheiriceá, bhí deis agam féin an córas nua seo a thriail le déanaí. Bhí caighdeán an phictiúir an-ard ar fad agus, chun an fhírinne a insint, níor chur na fógraí isteach orm toisc go raibh siad chomh gairid agus neamhrialta sin.

In Éirinn freisin tá na stáisiúin teilifíse ag brú ar aghaidh le seirbhísí físe ar an idirlíon. Tá TG4 ag cur roinnt cláracha ar fáil ar bhonn síntiúis le tamall anuas, agus tá cláracha nuachta agus ar uile ar fáil ó RTÉ.

Tá an tionscal ceoil chun cinn ar go leor earnálacha eile agus tá an-úsáid á baint as an idirlíon chun físeáin cheoil a dháileadh – cuid mhaith acu saor in aisce ar shuímh ar nós MySpace.com agus ar shuímh na mbannaí féin. Agus ar ndóigh tá fógraí do scannáin phictiúrlann ar fáil le tamall fada anuas freisin – is féidir teacht orthu go héasca ar an suíomh Internet Movie Database ag imdb.com.

I measc na mbuntáistí atá ann do chomhlachtaí agus d’eagraíochtaí físeáin a fhoilsiú ar an idirlíon tá (a) an costas íseal a bhaineann leo (má tá físeán nó fógra cruthaithe acu cheana féin ní chosnaíonn sé mórán é a chur ar fáil do lucht féachana domhanda ar an idirlíon) agus (b) an phoiblíocht chumhachtach (insíonn daoine dá chéile mar gheall ar mhíreanna maithe físe agus mar sin tugann daoine níos mó airde orthu).

Flash 8

Ceann de na rudaí atá tar éis an borradh agus fás sa réimse físe ar líne a luasghéarú ná bogearraí Flash 8 ón gcomhlacht Macromedia. Oibríonn an teicneolaíocht seo sa chúlra i mbrabhsálaithe idirlín chun na físeáin ó shuíomh gréasáin a thaispeáint ar an scáileán. Buntáiste mór atá ag Flash thar na teicneolaíochtaí a tháinig roimhe ná go bhfuil sé ar a lán ríomhairí cheana féin agus nach gá do dhaoine dul agus é a íoslódáil iad féin.

Oibríonn sé mar chuid den bhrabhsálaí idirlín i bhfoirm breiseáin (plug-in) freisin, agus is féidir an físeán a bhfuil caighdeán íomhá an-ard a choimeád “greamaithe” laistigh den leathanach idirlín. Mar sin ní gá do dhaoine dul go dtí cláracha ar nós Windows Media Player, RealPlayer nó

QuickTime chun féachaint ar an ábhar. Buntáiste mór eile a bhaineann leis ná go dtugann sé smacht iomlán (nach mór) d’fhoilsitheoir an ábhair. Má theastaíonn ón bhfoilsitheoir go bhféachfaidh daoine ar fhógra i lár cláir teilifíse, mar shampla, beidh ar dhaoine féachaint ar an bhfógra – ní féidir é a sheachaint. Chomh maith leis sin, tá sé casta an físeán a thaifeadadh ar do ríomhaire – mar sin ní féidir é a chóipeáil nó a “ghoid” go héasca. Cinntíonn sé sin gur féidir le foilsitheoirí bheith i gceannas go hiomlán ar an ábhar.

Cé go ndúirt daoine fadó go dtiocfadh an t-idirlíon agus an teilifís le chéile, ní raibh an teicneolaíocht nó an margadh ann chuige sin. Ach tá WebTV ag tarlú anois. Tugann an áis nua chumarsáide seo deis iontach do chomhlachtaí agus d’eagraíochtaí poiblíocht a fháil do na teachtaireachtaí, earraí agus seirbhísí atá acu. Má chruthaítear ábhar físe maith atá dírithe ar an lucht féachana is féidir a bheith cinnte de go mbeidh sé i mbéal an phobail ar líne.

Is Léiritheoir/Stiúrthóir sa réimse Eolaíochta agus Oideachais é Diarmaid Mac Mathúna leis an gcomhlacht teilifíse Agtel (www.agtel.ie). Bíonn sé ag obair ar fhíseáin, tionscadail DVD agus pacáistí CD-ROM do raon leathan eagraíochtaí in Éirinn agus thar lear. Lena chois sin, is é foilsitheoir GaelSpell, an seiceálaí litrithe Gaeilge do Microsoft Word agus Office ar Windows, atá le fáil ag *www.cruinneog.com.*