Tá cluichí ríomhaireachta ag athrú agus, creid é nó ná creid, tá an fhisic anois lárnach iontu.

Roimhe seo bhíodh tús, lár agus deireadh leis an “scéal” i gcluichí ríomhaireachta. Bhíodh aidhm faoi leith ag an imreoir ag an tús agus nuair a bheadh an aidhm sin bainte amach bheadh deireadh leis an leibhéal sin den chluiche. Mar shampla, bheadh rás carranna buaite nó bheadh na heachtráin ar fad dúnmharaithe.

Ach anois tá gluaiseacht ann i dtreo “saoirse”, is é sin, gur féidir le himreoirí a rogha rud a dhéanamh sa chluiche agus nach bhfuil aon aidhm faoi leith i gceist. An t-aon aidhm atá ag imreoirí ná taitneamh a bhaint as an gcluiche. Ní gá dóibh an bua a bheith acu i rás carranna – is féidir leo tiomáint timpeall i gciorcal má tá siad ag baint taitnimh as! Fuair daoine blaiseadh ar an saghas seo cur chuige leis an gcluiche Grand Theft Auto, agus tá rudaí tar éis fás agus forbairt ó shin i leith.

Anois tá glúin nua de chluichí á himirt thar an idirlíon. Tugtar MMOs ar na cluichí nua seo – tagann na litreacha sin ón ainm “Massively Multiplayer Online”. Sna cluichí MMO seo is féidir le daoine imirt i ndomhan nua atá cruthaithe ar líne agus bualadh le daoine eile atá ag imirt an chluiche ag an am céanna. Ar ndóigh, ní cruinnithe cairdiúla iad seo de ghnáth – mar aon le cluichí ríomhaireachta eile tá go leor foréigin i gceist le roinnt MMOs.

An rud tarraingteach faoi na cluichí seo ná go dtugann siad saoirse do dhaoine dul ar aistear tríd an domhan nua-chruthaithe saorga seo. Cé go mbeidh margadh ann i gcónaí do chluichí ina bhfuil “scéal” ceart, tá margadh nua ag fás do chluichí inar féidir le do charachtar rudaí randamacha a dhéanamh. Rudaí ar nós léim isteach san fharraige gan choinne nó rud éigin a phiocadh suas agus a chaitheamh (i dtreo do naimhde ar ndóigh).

Cruthaíonn na féidearthachtaí seo dúshláin mhóra do na daoine a bhíonn ag forbairt na gcluichí seo. Níl aon srian leis na rudaí gur féidir le himreoirí a dhéanamh anois. Is anseo a thagann an fhisic i gceist i gcluichí ríomhaireachta. Má tá na cláraitheoirí ríomhaireachta in ann rudaí bunúsacha mar dhomhantarraingt a athchruthú laistigh do dhomhan saorga, is féidir leo déileáil leis an gcaoi a bhfuil rudaí á gcaitheamh timpeall, mar shampla. Is anseo a bhuaileann cluiche ríomhaireachta le hinsamhladh ar ríomhairí.

Bogearraí cumhachtacha

Ar ndóigh níl sé éasca fiú amháin domhantarraingt bhunúsach a chur i bhfeidhm i ndomhan atá cruthaithe laistigh de ríomhaire. Tá gá le bogearraí cumhachtacha agus casta chun déileáil leis na foirmlí matamaitice atá i gceist le domhantarraingt – agus éiríonn rudaí níos casta fós nuair atá sreabhadh uisce á athchruthú. Tá an comhlacht Havok (http://havok.com/), atá lonnaithe i mBaile Átha Cliath, lárnach sa réimse seo agus tá a mbogearraí in úsáid sa chluiche Half-Life 2, mar shampla, agus úsáideadh bogearraí dá gcuid fiú amháin chun roinnt radharc a chruthú sa scannán The Matrix.

Ach tá iomaitheoirí ag Havok, agus tá roinnt de na bogearraí a chuireann fisic i bhfeidhm i gcluichí anois á gcur ar fáil mar chártaí grafacha crua-earraí. Tá na foirmlí matamaitice ar fad cruashreangaithe ar na cártaí seo. Ciallaíonn sé seo go bhfuil siad iontach tapa agus is féidir leis an gcéad cheann atá ar an margadh (an BFG Ageia PhysX) déileáil le 20 billiún treoir gach soicind. Ar ndóigh tá Havok ag troid ar ais i gcoinne na hiomaíochta seo, agus tá siad tar éis earra ar a dtugtar Havok FX a chruthú a bheidh i gcártaí grafacha de chuid comhlachtaí ar nós Ati agus Nvidia. Cuirfidh an teicneolaíocht seo ar chumas foilsitheoirí domhain shaorga níos réadúla a chruthú le, mar shampla, uisce a shreabhann i gceart agus deatach a scaipeann go réalaíoch.

Beidh sé an-suimiúil féachaint cé mhéad foilsitheoir a bhainfidh leas as teicneolaíocht seo na fisice seo – mar gan cluichí maithe a úsáideann an teicneolaíocht ní bheidh aon mhargadh ann do na cártaí grafacha nua. Ach an cheist is mó ná: An gcreidfidh daoine gur féidir taitneamh a bhaint as an bhfisic?!

Is léiritheoir/stiúrthóir sa réimse eolaíochta agus oideachais é Diarmaid Mac Mathúna sa chomhlacht teilifíse Agtel (www.agtel.ie) agus foilsíonn sé blag, sciencecommunication.blogspot.com, chomh maith. Tá bogearraí foilsithe aige i bpáirt le Kevin Scannell agus tá GaelSpell, mar aon leis an ngramadóir nua Gaeilge, Ceart, ar fáil anois ón suíomh *www.cruinneog.com.*